از فاکتورهای اساسی در انتخاب و استفاده از مقاطع فولادی مختلف مانند تیرآهن، میلگرد، نبشی، لوله، انواع ورق سیاه، شیروانی و غیره در صنایع گوناگون به صرفه بودن هزینه ها می باشد. لوله های فولادی پرکاربردترین تجهیزاتی هستند که در بیشتر صنایع مختلف کاربرد دارند. دلیل آن هم وجود مزایای مختلفی نظیر مقاومت بالا در برابر ضربه، عدم خوردگی بالا و مقاوم در تمام شرایط آب و هوایی است. این لولهها در انواع مختلفی تولید میشوند که هر کدام ویژگی خاص خود را دارد؛ به گونهای که برخی با معیارهای صنعت پتروشیمی و برخی نیز با معیارهای صنایع ساختمانی تولید میشوند. در واقع تحقیقات زیادی در زمینه تولید لوله فولادی از دیرباز صورت گرفته است که نتیجه آن انتشار کتاب جدول اشتال توسط مارتا اشنایدر بورگر در سال 1938 بود. تنها 1 سال قبل از شروع جنگ جهانی دوم توسط آلمان، تمامی شرکتهای تولیدی این کشور در حال آماده شدن پنهانی برای یک جنگ خونین بودند که همین امر ماحصلی برای خلق ایدههای تاریخی توسط دانشمندان این کشور شد.
جدول اشتال اطلاعاتی در خصوص جزئیات و شرایط استفاده از انواع پروفیل ها به مهندسین عمران ارائه میدهد. این اطلاعات موجب میشود تا طراحان از ضخامت استاندارد، وزن، چگالی و ابعاد هر پروفیلی آگاه شده و فرایند ساخت و ساز را با توجه به آن پیش ببرند. به طور مثال، برای لوله کشی واحدهای تجاری بزرگ یک سری استانداردها و ابعاد پیش فرض در این جدول ارائه شده است که همگی حاصل سال ها تلاش و تحقیق بوده است.
استاندارد لوله های فولادی
تمامی ترکیبات شیمیایی، خواص فیزیکی، خواص مکانیکی و نحوه بهره برداری از لوله های فولادی، طبق استانداردهای جهانی DIN آلمان میباشد. این استانداردها شامل مدارکی میشوند که در آن نحوه ساخت و فرایند اجرا برای واحدهای صنعتی و تجاری مختلف لحاظ شده است. مهمترین استاندارد لوله های فولادی، اطلاعاتی است که در جدول اشتال آمده است.
جدول اشتال لوله فولادی
این جدول شامل وزن لوله 6 متری، وزن هر متر، ضخامت لوله و قطر لوله میشود. نرم افزارهایی وجود دارد که با وارد کردن ارقام مورد نظر میتوان رقم استاندارد (اشتال) هر کدام را به دست آورد. وجود چنین نرم افزارهایی موجب شده است تا فرایند جستجوی اطلاعات بسیار آسان شود و دیگر نیازی به مطالعه ورق به ورق جدول اشتال نباشد.
جدول اشتال لوله فولادی شماره 1
جدول اشتال لوله فولادی شماره 2
جدول اشتال لوله فولادی شماره 3
جدول اشتال لوله فولادی شماره 4
جدول اشتال لوله فولادی شماره 5
جدول اشتال لوله فولادی شماره 6
انواع لوله های فولادی
- لوله های فولادی بدون درز: این لوله ها از شمش های گداخته شده تولید میشوند و هیچ درزی در آنها دیده نمیشود. این لوله ها در صنایع پتروشیمی که فشار دستگاه ها بسیار زیاد است مورد استفاده قرار میگیرند.
- لوله های درزدار: این لوله ها از ورق های فولادی و جوشکاری ساخته میشوند. لوله های درزدار به انواع مختف لوله جوشکاری مقاومت الکتریکی (ERW)، لوله جوشکاری زیر پودی (SAW)، لوله درزدار مارپیچی و لوله درزدار طولی تقسیم میشوند.
- لوله های چدنی: این نوع از لوله ها سابقه تاریخی زیادی دارند و از جنس چدن ریخته گری هستند. این لوله ها معمولا در سیستم های فاضلاب شهری و خانگی مورد استفاده قرار میگیرند. لوله های چدنی در برابر فشار مقاومت زیادی از خود نشان داده و فرسودگی کمتری نسبت به سایر لوله ها دارند.