پروفیل فولادی به قطعاتی با سطح مقطع ثابت گفته می شود. اما هر کدام از این قطعات دارای مشخصات مختلفی است که دانستن آن برای مهندسین عمران بسیار ضروری است. جدول اشتال به عنوان یک ابزار مهم و کاربردی نقش مهمی در طراحی یک سازه ایفا می کند. مارتا اشنایدر بورگر در سال 1938 کتابی را تحت عنوان جدول پروفیل گردآوری کرد که حاصل آن اطلاعاتی در خصوص اندازه استاندارد، ضخامت، چگالی و سایر اطلاعات مفید و ضروی انواع پروفیل می شد. این کتاب اکنون توسعه یافته و اطلاعات جامع تری به آن اضافه شده است.
کاربرد جدول اشتال پروفیل
اصلی ترین کاربرد جدول اشتال کسب آگاهی از قدرت و کارایی فلزات است. در بسیاری از کشورهای توسعه یافته هر سازه ای استاندارد خاص خود را داشته و حتما باید طبق آن ساخته شود. به فرض ساخت بیمارستان باید طبق استانداردهای روز جهانی صورت گیرد که این امر تنها با داشتن اطلاعات کاربردی صورت می گیرد. یکی از مهمترین فاکتورهای تصمیم گیری در ساخت سازه‌ها استفاده از مقاطعی مثل پروفیل، میلگرد، ورق رنگی و غیره است که از نظر اقتصادی به صرفه باشند که با استفاده از جدول اشتال این امکان وجود دارد تا بهترین مقاطع از نظر وزن و کیفیت انتخاب شوند.
فرمول محاسبه وزن پروفیل
وزن تمامی پروفیل از طریق یک فرمول جهانی و استاندارد به دست می آید.
۲*(طول (w) + عرض(H)) * ضخامت (T) * طول شاخه (L) * (چگالی آهن) ۷٫۸۶ = وزن
همانطور که می‌بینید جای حروف خالی گذاشته شده است. مهندسین عمران باید با توجه به نوع پروفیل تمامی اندازه ها را جایگزین کرده و در نهایت سایر اطلاعات نظیر چگالی پروفیل را از طریق جدول به دست آورند.
قوطی های ساختمانی: اغلب قوطی های ساختمانی به طور استاندارد تولید می‌شوند تا در ساخت ساختمان مشکلی را از بابت اندازه و ضخامت برای سازندگان به وجود نیاورند از این رو، اطلاعاتی جامع از جزئیات این قوطی ها بر حسب استاندارد DIN آلمان در جدول اشتال ارائه داده شده است.
از کجا جدول اشتال پروفیل تهیه کنیم
خوشبختانه نرم افزارهای مختلفی هم برای اندروید و هم برای ios ارائه شده است که جدول اشتال را در قالب یک برنامه کاربردی ارائه می‌دهد. این نرم افزارها مانند یک دایره المعارف عمل کرده و در قسمت جستجو می‌توان پروفیل مورد نظر را سرچ کرد و اطلاعات دقیق آن را مشاهده کرد. این نرم افزار هم اکنون در کافه بازار نیز قابل دانلود است.
علاوه بر نرم افزارهای گوشی موبایل، نسخه های چاپی آن نیز قابل دسترس بوده و افرادی که علاقه به استفاده از نرم افزارهای دیجیتال ندارند، می‌توانند آن را از کتابفروشی های مختلف تهیه کنند.
پارامترهای مقاطع فولادی در جدول اشتال
در جدول اشتال نمادهایی وجود دارند که عدم دانستن آنها می‌تواند مشکلاتی را برای مهندسین عمران ایجاد کند. در ادامه به مهمترین نمادهای جدول اشتال اشاره می‌کنیم.
پارامترهای شعاع ها و اینرسی
- Ixa : ممان اینرسی در محل‌های پیوسته
- Sy : اساس مقطع حول محور y-y
- Iz : ممان اینرسی حول محور z-z
- rz : شعاع ژیراسیون حول محور z-z
- rn : شعاع ژیراسیون حول محور n-n
- Xm : فاصله مرکز سطح تا مرکز برش
- a1 : فاصله دو پروفیل برای برابر شدن ممان اینرسی‌ها
- Aa : مساحت مقطع در محل‌های پیوسته
- Sn : اساس مقطع حول محور n-n
- Ix : ممان اینرسی حول محور x-x
- Sx : اساس مقطع حول محور x-x
- rx : شعاع ژیراسیون حول محور x-x
- Iy : ممان اینرسی حول محور y-y
- In : ممان اینرسی حول محور n-n
پارامترهای اندازه استاندارد
- e : فاصله مرکز سطح تا ضلع بیرونی
- tana : زاویه بین محورهای اصلی مقطع
- hH : ارتفاع پروفیل بعد از برش
- d : قطر
- P : محیط
- b : عرض پروفیل
- s : ضخامت جان
- t : ضخامت بال
- r : شعاع کنج اتصال جان و بال
- r1 : شعاع کنج اتصال
- r2 : شعاع گوشه بال یا ساق
- h : ارتفاع پروفیل
- c : ضخامت ماهیچه
- h-2c : ارتفاع جان
- A : مساحت مقطع
- G : وزن واحد طول
پارامترهای مساحت و ضخامت
- boltS : فاصله دو سمت صاف کله پیچ (Min-Max)
- boltE : فاصله دو گوشه کله پیچ (Min-Max)
- boltK : ضخامت کل کله پیچ (Min-Max)
- Sxa : اساس مقطع در محل‌های پیوسته
- boltXb : حداکثر طول ناحیه رزوه در قسمت انتقال
- Ab : مساحت مقطع در محل مرکز سوراخ
- boltK1 : ضخامت کله پیچ
- boltDw : قطر واشر
- boltC : ضخامت واشر (Min-Max)
- boltB1 : طول ناحیه رزوه شده
- Ixb : ممان اینرسی در محل مرکز سوراخ
- Sxb : اساس مقطع در محل مرکز سوراخ
- boltDs : قطر بدنه پیچ (Min-Max)
